D-ERu 473/2

Universitätsbibliothek, Erlangen, Germany

manuscript of polyphony: 1548

Archive Universitätsbibliothek, Erlangen, Germany (D-ERu)
Shelfmark 473/2
Surface Paper
Numbering System Foliation
Format portrait
Measurements 440 x 300 mm
Other Identifiers
  • CCM: ErlU 473/2
  • olim (Former shelfmark): 791
Copyists
Relationships
Provenance
Contents 55 pieces from 8 composers
General Description

This is one of a set of four (of an original seven) choirbooks. It was copied largely from the prints RISM D3018 and Resinarius: Responsoriorum numero octoginta de tempore (Wittenberg, 1543) [RISMR1196]. Copied by Johannes Härtung, at the Cistercian monastery in Heilsbronn. Nevertheless, the repertory is of a Lutheran character and thus reflects the sympathetic attitude towards the Reformation at the monastery. The manuscript came to Erlangen in the eighteenth century.

DIAMM, 2017
Binding

Original covers of white leather over boards, with tooled allegorical figures, busts, and ornamental designs; metal edges and studs remain, but metal clasps have been lost

DIAMM, 2017
Liminary Note

Inscription on f. 1: 'Precum vesperarum: hunc sextum Tomus: Joannes Harttung apud Fontem Salutis Judex conscripsit Anno 1548.'

DIAMM, 2017
Notation

not indicated

DIAMM, 2017
Foliation

Original foliation, 2-320

DIAMM, 2017
Index

Original index on ff. ii-iii; pieces are arranged according to liturgical order.

DIAMM, 2017
Surface

paper

DIAMM, 2017
DIAMM Note

Photographed in openings to microfiche, and digitized from the microfiche by ICAM archive systems.

DIAMM, 2017
Census Catalogue of Music Description

This information is reproduced here by kind permission of the publishers. It is COPYRIGHT and copying/reproduction of this content without permission may result in legal action.

9 Magnificats, 26 hymns, 16 motets = 51

Crecquillon-4, Dietrich-20, Mahu-1, Morales-1, Resinarius-15, Senfl-8, Stahel-1, anon-1

vi + 325 paper folios, 440 x 300. Original foliation, 2-320; ff. 320-325 have blank staves only. Original covers of white leather over boards, with tooled allegorical figures, busts, and ornamental designs; metal edges and studs remain, but metal clasps have been lost. Original index on ff. ii-iii; pieces are arranged according to liturgical order. Copied by Johannes Härtung.

This is one of a set of four (of an original seven) choirbooks. It was copied largely from the prints RISM D3018 and Resinarius: Responsoriorum numero octoginta de tempore (Wittenberg, 1543). Inscription on f. 1: "Precum vesperarum: hunc sextum Tomus: Joannes Harttung apud Fontem Salutis Judex conscripsit Anno 1548."

Copied at the Cistercian monastery in Heilsbronn. The repertory, however, is Lutheran, reflecting the sympathetic attitude toward the Reformation at the monastery. Brought to Erlangen in the 18th century.

Physical: Resinarius print = RISMR1196.

Census-Catalogue of Manuscript Sources of Polyphonic Music 1400-1550

Opening 183

Click an entry to see more information about that item.

Folio / Pages Composition / Item title Source attribution Composers (? Uncertain)
[i recto]–[ii verso] index - -

index

Appears on: [i recto]–[ii verso]
1v–7 [A solis ortus cardine] Beatus auctor saeculi -
Appears on: 1v–7
Genres: Hymn
General Note

verses 2, 4, 6. "De nativitate Christi. Hymnus"

7v–13 Judea et Jerusalem nolite timere R. Cras egrediemini et Dominus erit Vs. Constantes estote videbitis auxilium) Baltasar Resinarius
Appears on: 7v–13
Genres: Motet
Source Attribution: Baltasar Resinarius
13v–19 Veni redemptor gentium ostende partum Joannes Stael
Appears on: 13v–19
Genres: Hymn
Source Attribution: Joannes Stael
19v–25 [Veni redemptor gentium] Non ex virili semine Sixtus Dieterich
Appears on: 19v–25
Genres: Hymn
Source Attribution: Sixtus Dieterich
25v–34 Verbum caro factum est; R: Plenum gratiae; Vs. In principio erat verbum Baltasar Resinarius
Appears on: 25v–34
Genres: Responsory
Source Attribution: Baltasar Resinarius
34v–38 A solis ortu cardine Sixtus Dieterich
Appears on: 34v–38
Genres: Hymn
Source Attribution: Sixtus Dieterich
38v–42 Ibant magi quam viderant -
Appears on: 38v–42
Genres: Hymn
42v–49 Gaude Maria virgo Dum virgo Deum Baltha[sa]r Resina:
Appears on: 42v–49
Genres: Hymn
Source Attribution: Baltha[sa]r Resina:
49v–52 Quod chorus vatum Sixtus Dieterich
Appears on: 49v–52
Genres: Hymn
Source Attribution: Sixtus Dieterich
52v–57 Gloria laus et honor Sixtus Dieterich
Appears on: 52v–57
Genres: Hymn
Source Attribution: Sixtus Dieterich
57v–60 Salve festa dies Sixtus Dieterich
Appears on: 57v–60
Genres: Hymn
Source Attribution: Sixtus Dieterich
60v–63 Vita sanctorum Sixtus Dieterich
Appears on: 60v–63
Genres: Hymn
Source Attribution: Sixtus Dieterich
63v–69 Ad cenam agni providi Sixtus Dieterich
Appears on: 63v–69
Genres: Hymn
Source Attribution: Sixtus Dieterich
69v–74 Ite in orbem universum Vs. Qui crediderit R. In nomine patris Baltasar Resinarius
Appears on: 69v–74
Genres: Responsory
Source Attribution: Baltasar Resinarius
74v–82 Conscendit jubilans Sixtus Dieterich
Appears on: 74v–82
Genres: Hymn
Source Attribution: Sixtus Dieterich
82v–88 [Apparuerunt apostolis] Seditque supra singulos Baltasar Resinarius
Appears on: 82v–88
Genres: Hymn
Source Attribution: Baltasar Resinarius
88v–92 Veni creator spiritus Thomas Cricquillon
Appears on: 88v–92
Genres: Hymn
Source Attribution: Thomas Cricquillon
92v–96 [Veni creator spiritus] Accende lumen sensibus Thomas Cricquillon
Appears on: 92v–96
Genres: Hymn
Source Attribution: Thomas Cricquillon
General Note

although perhaps the final verse of the preceding hymn (expanding to 5vv) this is presented as a separate piece

96v–103 Summae trinitati simplici Deo (R: Qui totum subdit, Vs. Praestet nobis gratiam) Baltasar Resinarius
Appears on: 96v–103
Genres: Hymn
Source Attribution: Baltasar Resinarius
103v–106 O lux beata trinitas Thomas Cricquillon
Appears on: 103v–106
Genres: Hymn
Source Attribution: Thomas Cricquillon
106v–110 [O lux beata trinitas] Te mane laudum carmine Thomas Cricquillon
Appears on: 106v–110
Genres: Hymn
Source Attribution: Thomas Cricquillon
General Note

although perhaps the final verse of the preceding hymn (expanding to 5vv) this is presented as a separate piece

110v–116 Inter natos mulierum (R: Qui viam Domino praeparavit; Vs: Fuit homo missus a Deo) Baltasar Resinarius
Appears on: 110v–116
Genres: Responsory
Source Attribution: Baltasar Resinarius
116v–119 [Ut queant laxis] Nuntius celso Sixtus Dieterich
Appears on: 116v–119
Genres: Hymn
Source Attribution: Sixtus Dieterich
119v–125 Petre amas me Pasce oves meas Baltasar Resinarius
Appears on: 119v–125
Genres: Hymn
Source Attribution: Baltasar Resinarius
125v–129 Exultet caelum laudibus Sixtus Dieterich
Appears on: 125v–129
Genres: Hymn
Source Attribution: Sixtus Dieterich
129v–135 Exurgens autem Maria Exclamavit Elisabeth Baltasar Resinarius
Appears on: 129v–135
Genres: Hymn
Source Attribution: Baltasar Resinarius
135v–138 [En miranda prodigia] Salutat mater domini Sixtus Dieterich
Appears on: 135v–138
Genres: Hymn
Source Attribution: Sixtus Dieterich
138v–140 Accessit ad pedes - 1a pars (of 3): Accessit ad pedes Jesu peccatrix mulier Stephanus Mahu
Appears on: 138v–140
Genres: Motet
Source Attribution: Stephanus Mahu
140v–142 Accessit ad pedes - 2a pars (of 3): Et osculata est et lavit lachrimis -
Appears on: 140v–142
Genres: Motet
142v–144 Accessit ad pedes - 3a pars (of 3): Dimissa sunt ei peccata multa -
Appears on: 142v–144
Genres: Motet
144v–147 Jesu Christe auctor vitae Sixtus Dieterich
Appears on: 144v–147
Genres: Hymn
Source Attribution: Sixtus Dieterich
147v–151 Levita Laurentius - Et thesauros ecclesiae Baltasar Resinarius
Appears on: 147v–151
Genres: Hymn
Source Attribution: Baltasar Resinarius
151v–154 Martyris Christi Sixtus Dieterich
Appears on: 151v–154
Genres: Hymn
Source Attribution: Sixtus Dieterich
154v–159 Te sanctum Dominum (R: Te decet laus et honor, Vs. Cherubin quoque) (index:) Resinarius
Appears on: 154v–159
Genres: Response
Source Attribution: (index:) Resinarius
159v–161 Christe sanctorum Sixtus Dieterich
Appears on: 159v–161
Genres: Hymn
Source Attribution: Sixtus Dieterich
161v–165 Martinus Abrahae sinu laetus Caelum dives Baltha: Resinarius
Appears on: 161v–165
Genres: Hymn
Source Attribution: Baltha: Resinarius
165v–168 [Martinus confessor Dei] Qui pace Christi affluens Sixtus Dieterich
Appears on: 165v–168
Genres: Hymn
Source Attribution: Sixtus Dieterich
168v–175 Cives sanctorum Dare pacem gentibus Baltas: Resinarius
Appears on: 168v–175
Genres: Hymn
Source Attribution: Baltas: Resinarius
175v–181 Isti sunt sancti Et in sanguine agni (index:) Resinarius
Appears on: 175v–181
Genres: Hymn
Source Attribution: (index:) Resinarius
181v–184 Rex gloriose martyrum Sixtus Dieterich
Appears on: 181v–184
Genres: Hymn
Source Attribution: Sixtus Dieterich
184v–186 [Rex gloriose martirum] Aurem benignam protinus (anon)
Appears on: 184v–186
Genres: Hymn
Source Attribution: (anon)
186v–193 Justum deduxit dominus Et complevit labores Resinarius
Appears on: 186v–193
Genres: Hymn
Source Attribution: Resinarius
193v–196 Iste confessor Sixtus Dieterich
Appears on: 193v–196
Genres: Hymn
Source Attribution: Sixtus Dieterich
196v–199 [Iste confessor] Qui pius prudens Sixtus Dieterich
Appears on: 196v–199
Genres: Hymn
Source Attribution: Sixtus Dieterich
General Note

though perhaps the last verse of the preceding hymn, this is presented as a separate piece

200v–223 Magnificat primi toni: Anima Mea [K.914] Moralis
Appears on: 200v–223
Genres: BVM, Canticle, Magnificat
Source Attribution: Moralis
200v–223 Magnificat primi toni: Et exultavit [K.914] [Morales]
Appears on: 200v–223
Genres: BVM, Canticle, Magnificat
Source Attribution: [Morales]
General Note

Copied as one setting of all verses - i.e. the sections of the 'Anima mea' and 'Et exsultavit' settings alternate

223v–235 Magnificat primi toni: Et exultavit spiritus meus Ludovicus Senfl
Appears on: 223v–235
Genres: BVM, Canticle, Magnificat
Source Attribution: Ludovicus Senfl
General Note

Copied as one setting of all verses - i.e. the sections of the 'Anima mea' and 'Et exsultavit' settings alternate

235v–246 Magnificat secundi toni: Et exultavit spiritus meus Ludovicus Senfl
Appears on: 235v–246
Genres: BVM, Canticle, Magnificat
Source Attribution: Ludovicus Senfl
246v–259 Magnificat tertii toni: Et exultavit spiritus meus Ludovicus Senfl
Appears on: 246v–259
Genres: BVM, Canticle, Magnificat
Source Attribution: Ludovicus Senfl
259v–272 Magnificat quarti toni: Et exultavit spiritus meus Ludovicus Senfl
Appears on: 259v–272
Genres: BVM, Canticle, Magnificat
Source Attribution: Ludovicus Senfl
272v–283 Magnificat quinti toni: Et exultavit spiritus meus Ludo: Senfl
Appears on: 272v–283
Genres: BVM, Canticle, Magnificat
Source Attribution: Ludo: Senfl
283v–295 Magnificat sexti toni: Et exultavit spiritus meus Ludo: Sen[fl]
Appears on: 283v–295
Genres: BVM, Canticle, Magnificat
Source Attribution: Ludo: Sen[fl]
295v–307 Magnificat septimi toni: Et exultavit spiritus meus Ludovicus Senfl
Appears on: 295v–307
Genres: BVM, Canticle, Magnificat
Source Attribution: Ludovicus Senfl
307v–319 Magnificat octavi toni: Et exultavit Ludovicus Senfl
Appears on: 307v–319
Genres: BVM, Canticle, Magnificat
Source Attribution: Ludovicus Senfl
Composer Compositions
Anonymous
Crecquillon, Thomas (ca. 1505–ca. 1557)
Dietrich, Sixt (ca. 1493–1548)
Mahu, Stephan
Morales, Cristóbal de (ca. 1500–1553)
Resinarius, Balthasar
Senfl, Ludwig (ca. 1486–ca. 1543)
Stahel, Johann
Composition Composers (? Uncertain) Folios / Pages
[A solis ortus cardine] Beatus auctor saeculi 1v–7
[Apparuerunt apostolis] Seditque supra singulos 82v–88
[En miranda prodigia] Salutat mater domini 135v–138
[Iste confessor] Qui pius prudens 196v–199
[Martinus confessor Dei] Qui pace Christi affluens 165v–168
[O lux beata trinitas] Te mane laudum carmine 106v–110
[Rex gloriose martirum] Aurem benignam protinus 184v–186
[Ut queant laxis] Nuntius celso 116v–119
[Veni creator spiritus] Accende lumen sensibus 92v–96
[Veni redemptor gentium] Non ex virili semine 19v–25
A solis ortu cardine 34v–38
Accessit ad pedes - 1a pars (of 3): Accessit ad pedes Jesu peccatrix mulier 138v–140
Accessit ad pedes - 2a pars (of 3): Et osculata est et lavit lachrimis 140v–142
Accessit ad pedes - 3a pars (of 3): Dimissa sunt ei peccata multa 142v–144
Ad cenam agni providi 63v–69
Christe sanctorum 159v–161
Cives sanctorum Dare pacem gentibus 168v–175
Conscendit jubilans 74v–82
Exultet caelum laudibus 125v–129
Exurgens autem Maria Exclamavit Elisabeth 129v–135
Gaude Maria virgo Dum virgo Deum 42v–49
Gloria laus et honor 52v–57
Ibant magi quam viderant 38v–42
Inter natos mulierum (R: Qui viam Domino praeparavit; Vs: Fuit homo missus a Deo) 110v–116
Iste confessor 193v–196
Isti sunt sancti Et in sanguine agni 175v–181
Ite in orbem universum Vs. Qui crediderit R. In nomine patris 69v–74
Jesu Christe auctor vitae 144v–147
Judea et Jerusalem nolite timere R. Cras egrediemini et Dominus erit Vs. Constantes estote videbitis auxilium) 7v–13
Justum deduxit dominus Et complevit labores 186v–193
Levita Laurentius - Et thesauros ecclesiae 147v–151
Magnificat octavi toni: Et exultavit 307v–319
Magnificat primi toni: Anima Mea [K.914] 200v–223
Magnificat primi toni: Et exultavit [K.914] 200v–223
Magnificat primi toni: Et exultavit spiritus meus 223v–235
Magnificat quarti toni: Et exultavit spiritus meus 259v–272
Magnificat quinti toni: Et exultavit spiritus meus 272v–283
Magnificat secundi toni: Et exultavit spiritus meus 235v–246
Magnificat septimi toni: Et exultavit spiritus meus 295v–307
Magnificat sexti toni: Et exultavit spiritus meus 283v–295
Magnificat tertii toni: Et exultavit spiritus meus 246v–259
Martinus Abrahae sinu laetus Caelum dives 161v–165
Martyris Christi 151v–154
O lux beata trinitas 103v–106
Petre amas me Pasce oves meas 119v–125
Quod chorus vatum 49v–52
Rex gloriose martyrum 181v–184
Salve festa dies 57v–60
Summae trinitati simplici Deo (R: Qui totum subdit, Vs. Praestet nobis gratiam) 96v–103
Te sanctum Dominum (R: Te decet laus et honor, Vs. Cherubin quoque) 154v–159
Veni creator spiritus 88v–92
Veni redemptor gentium ostende partum 13v–19
Verbum caro factum est; R: Plenum gratiae; Vs. In principio erat verbum 25v–34
Vita sanctorum 60v–63

Images © Universitätsbibliothek Erlangen-Nürnberg

denotes primary source study

Walter, George R. 1975. The Five-Voice Motets of Thomas Crecquillon. University of West Virginia, Unpublished Ph.D. dissertation. Pages: I,246,315,345-6; II,1-5,851-5. Notes: physical description (partial); contents list (partial); transcription (partial); texts (partial).

Windh, John Ernfrid. 1971. Early Lutheran Masses. University of Illinois, Unpublished D.M.A. thesis. Pages: 134. Notes: physical description; mention of MS; discussion.

Marshall, H Löwen. 1970-71. The Four-Voice Motets of Thomas Crecquillon. Musicological Studies.  Brooklyn. Pages: IV, i, plate xxxi. Notes: concordances (partial); facsimile (partial).

Kirsch, Winfried. 1966. Die Quellen der mehrstimmigen Magnificat- und Te Deum-Vertonungen bis zur Mitte des 16. Jahrhunderts.  Tutzing. Pages: 135. Notes: contents list (partial); concordances (partial); incipits (partial).

Krautwurst, Franz. 1965: (XXV) 1967: (XXVII). Die Heilsbronner Chorbücher der Universitätsbibliothek Erlangen (Ms. 473, 1-4). Jahrbuch für Fränkische Landesforschung, 273-324:(XXV)253-82:(XXVII). Notes: physical description; contents list; incipitsfacsimile (partial); additional bibliography.

Blume, Friedrich (editor). 1949-79. Die Musik in Geschichte und Gegenwart: Allgemeine Enzyklopädie der Musik.  Kassel. Pages: VI, 37-8. Notes: physical description; mention of MS; discussion.

Fischer, Hans. 1936. Die lateinischen Papierhandschriften der Universitätsbibliothek Erlangen. 700S. Erlangen. Pages: II, 56. Notes: physical description; contents list.

Wolf, Johannes. 1913-9; Reprinted: Hildesheim, 1963. Handbuch der Notationskunde.  Leipzig. Pages: I, 338-9. Notes: physical description.

This form is used to make comments on a source. If you wish to notify us of a correction to the record, you should use the "Contribute a change" form instead.

No comments have been made.

Contributions to this record are recorded here. If you wish to contribute information or a correction to this record, use the "Contribute a Change" link. This will then be reviewed by DIAMM staff and, if accepted, your contribution will be acknowledged here.

DIAMM, 2016

Monday, 23 January, 2017

NB: Migrated from old site. Credit for notes may not be completely accurate. General Description; Binding Note; Liminary Note; Notation Note; Foliation Note; Contents Note; Surface Note; DIAMM Note

Census-Catalogue of Manuscript Sources of Polyphonic Music 1400-1550

Monday, 23 January, 2017

NB: Migrated from old site. Credit for notes may not be completely accurate. Census Catalogue of Music Description