P-EVp Cód. CLI/1-3

Biblioteca Pública, Évora, Portugal

Choirbook: c.1575 (ms B); 1590-1620, most probably c.1615 (ms A)

Archive Biblioteca Pública, Évora, Portugal (P-EVp)
Shelfmark Cód. CLI/1-3
Image Availability DIAMM does not have images of this source.
Surface Paper
Numbering System Foliation
Measurements 265 x 205 mm
Relationships
Provenance
  • Évora, Portugal
Contents 47 pieces from 5 composers
General Description

The manuscript is a small volume made up of two originally independent manuscripts datable respectively to c.1615 and c.1575, which were bound together sometime in the seventeenth century. Ms A, with 40 folios, occupies the current ff. 1-38 (the last two folios, which were presumably blank, were cut off); ms B, with 51 folios, occupies the current ff. 39-89.

Ms A is dominated by the works of Manuel Mendes, and of his presumed pupils Duarte Lobo, Simão dos Anjos de Gouveia, and António de Oliveira. Ms B contains what is possibly the oldest, most persistent and widely-circulated of Holy Week series of responsories in extant late-sixteenth- and seventeenth-century Portuguese sources of polyphony. For concordances in Coimbra MM 25 (which has the same contents as ms B) & 47 (incomplete set), Lisbon 'Livro de Óbidos' (IPSPO 1/H-2 - incomplete set) and Oporto MM 40 (one responsory only, due to missing folios), see Alvarenga2011.

Ms A was copied in Évora, and written by a single scribe; ms B was also written by a single scribe, with additions. The manuscript is probably from the Collegiate Church of Santo Antão, associated with Manoel Mendes between 1575 and 1584 (Alvarenga2011); it became part of the collection of Évora Public Library perhaps before the middle of the nineteenth century.

Alvarenga 2011
Physical Description

Ms B heavily damaged by use; ms A less used but affected more markedly by ferrous ink oxidation with extensive damage of text; all folios trimmed on top.

Alvarenga 2011
Binding

Original seventeenth-century binding, from the time when the two manuscripts were joined together, complete in parchment with no boards (270 × 212 mm), with vestiges of straps and of a front flyleaf. Inscribed on the front cover, in ink, but subsequently erased: ‘Masso 4º Nº 5’; in another, more recent hand: ‘Cod CLI/ 1-3 // ’.

Alvarenga 2011
Watermark

Ms A trefoil/ellipse (≈ MELO no. 120, Lisbon, 1616 ≈ GRAVELL SPH.007.1, 1622; ms B star/circle (= REES MM 3 paper 2, and MM 31 paper 1 ≈ BRIQUET no. 1131, Florence, 1529).

Alvarenga 2011
Ruling

Ms A 5+5 staves per page, staff height = 13 mm; ms B 4+4 staves per page, staff height = 15 mm.

Alvarenga 2011
Foliation

Modern foliation on the top of recto faces, in pencil, 1-89. Vestiges of original foliation, both manuscripts beginning with number ‘1’.

Alvarenga 2011
Decoration

Ms A plain red initials on ff. 30v-33r; ms B plain initials and inscriptions in red, and poorly executed calligraphic initials, some with monochrome figures or in black and red.

Alvarenga 2011

Click an entry to see more information about that item.

Folio / Pages Composition / Item title Source attribution Composers (? Uncertain)
1v–4 [Asperges me] Domine hysopo - Secundum magni - Sicut erat de Manoel Mendes, lusitano
Appears on: 1v–4
Genres: Psalm
Source Attribution: de Manoel Mendes, lusitano
Concordances

Arouca 032, ff. 30v-32; Coimbra MM 47, ff. 51v-52; P-Lf FICV i/J-3, ff. 1v-2; P-Lf IPSPO I/H-2, pp. 9-11

4v–7 Missa in quadragesima [Evora]: Kyrie Emmanuel Mendez
Appears on: 4v–7
Genres: Kyrie eleison, Mass Ordinary
Source Attribution: Emmanuel Mendez
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 1v-9 (not complete); P-Lf IPSPO I/H-2, pp. 209-232. The 'Missa in quadragesima' in Oporto 40 (ff. 188v-191) is a different mass. Llorens i Cistero assigns that mass to Mendes, though the ms only specifically attributes the Tract (Alleluia) to him; Alvarenga leaves that mass anonymous.

7v–8 Alleluia (Tractus - Missa in quadragesima) -
Appears on: 7v–8
Genres: Alleluia, Mass Ordinary, Tract
Concordances

Puebla LC XIII; Arouca s.s.; Coimbra MM 36; Lisbon LC 57; Braga 967; Oporto MM 40; Oporto MM 76-79

Item Bibliography

d'Alvarenga, João Pedro. 2011. Manuscript Évora, Biblioteca Pública, Cód. CLI/1-3: Its Origin and Contents, and the Stemmata of Late-Sixteenth- and Early-Seventeenth-Century Portuguese Sources. Anuario Musical, 137-158. Pages: 144-147. Notes: evaluates the concordances (MEX-Pc LC XIII; P-BRd 967; P-Cug MM 36; P-EVp Cód.CLI/I-3; P- Ln LC 57; P-Pm MM 40; P-Pm 76-79) & identifies three lines of transmission.

8v–22 Missa in quadragesima [Evora]: Credo -
Appears on: 8v–22
Genres: Credo (patrem omnipotentem), Mass Ordinary
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 1v-9 (not complete); P-Lf IPSPO I/H-2, pp. 209-232.

8v–22 Missa in quadragesima [Evora]: Sanctus -
Appears on: 8v–22
Genres: Mass Ordinary, Sanctus [& Benedictus]
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 1v-9 (not complete); P-Lf IPSPO I/H-2, pp. 209-232.

8v–22 Missa in quadragesima [Evora]: Agnus Dei -
Appears on: 8v–22
Genres: Agnus Dei, Mass Ordinary
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 1v-9 (not complete); P-Lf IPSPO I/H-2, pp. 209-232.

8v–22 Missa in quadragesima [Evora]: Deo gratias [Benedicamus Domino] -
Appears on: 8v–22
Genres: Benedicamus Domino, Deo gratias, Mass Ordinary
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 1v-9 (not complete); P-Lf IPSPO I/H-2, pp. 209-232.

23v–26 Gloria laus et honor ... Israel es tu rex Eduardus lupus
Appears on: 23v–26
Genres: Hymn
Source Attribution: Eduardus lupus
26v–29 Missa de feria: Kyrie Emmanuelis Mendes
Appears on: 26v–29
Genres: Kyrie eleison, Mass Ordinary
Source Attribution: Emmanuelis Mendes
Concordances

P-Lf IPSPO I/H-2, pp. 249-254

26v–29 Missa de feria: Sanctus -
Appears on: 26v–29
Genres: Mass Ordinary, Sanctus [& Benedictus]
Concordances

P-Lf IPSPO I/H-2, pp. 249-254

26v–29 Missa de feria: Agnus Dei -
Appears on: 26v–29
Genres: Agnus Dei, Mass Ordinary
Concordances

P-Lf IPSPO I/H-2, pp. 249-254

29v–30 Pueri Hebraeorum vestimenta Simao dos Anjos
Appears on: 29v–30
Genres: Psalm
Source Attribution: Simao dos Anjos
30v–33 [Benedictus Dominus Deus Israel] Quia visitavit - Anonymous
Appears on: 30v–33
Genres: Psalm
33v–37 [Vidi aquam] Egredientem Ant(oni)o d'Oliveira
Appears on: 33v–37
Genres: Psalm
Source Attribution: Ant(oni)o d'Oliveira
37V–38 Alleluia Ant(oni)o d'Oliveira
Appears on: 37V–38
Genres: Alleluia
Source Attribution: Ant(oni)o d'Oliveira
Concordances

P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 235-236

39 Sepulto Domino - Anonymous

Sepulto Domino

Anonymous
Appears on: 39
Genres: Hymn
General Note

incomplete - Bassus only; only incipit texted

39 Miserere mei Deus - Anonymous

Miserere mei Deus

Anonymous
Appears on: 39
Genres: Psalm
General Note

incomplete - Bassus only

39v–41 In monte Oliveti - Vigilate - Anonymous
Appears on: 39v–41
Genres: Responsory
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 28v-29; P-Lma s.s. [XX], ff. 93v-94; P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 93-94;

Item Bibliography

d'Alvarenga, João Pedro. 2011. Manuscript Évora, Biblioteca Pública, Cód. CLI/1-3: Its Origin and Contents, and the Stemmata of Late-Sixteenth- and Early-Seventeenth-Century Portuguese Sources. Anuario Musical, 137-158. Pages: 138-142. Notes: discusses concordances for this set of responsories [Coimbra MM 25 (complete series) and MM 47 (incomplete series); Evora Cod. CLI/1-3 (complete series); the Livro de Óbidos, Lisbon IPSPO 1/H-2 (incomplete series); and Oporto MM 40 (one only, due to lost folios], transmission, variants, and stemma. Transcription of parts of 'In monte Oliveti' as exemplar.

41v–43 Tristis est anima mea - Anonymous
Appears on: 41v–43
Genres: Responsory
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 29v-30; P-Lma s.s. [XX], ff. 94v-95; P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 95-96;

43v–45 Ecce videmus - Anonymous

Ecce videmus

Anonymous
Appears on: 43v–45
Genres: Responsory
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 30v-31; P-Lma s.s. [XX], ff. 95v-96; P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 97-98;

45v–47 Amicus meus - Anonymous

Amicus meus

Anonymous
Appears on: 45v–47
Genres: Responsory
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 31v-32; P-Lma s.s. [XX], ff. 96v-97; P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 99-100;

47v–49 Judas mercator - Anonymous

Judas mercator

Anonymous
Appears on: 47v–49
Genres: Responsory
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 32v-33; P-Lma s.s. [XX], ff. 97v-98; P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 101-102

49v–51 Unus ex discipulis - Anonymous

Unus ex discipulis

Anonymous
Appears on: 49v–51
Genres: Responsory
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 33v-34; P-Lma s.s. [XX], ff. 98v-99; P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 103-104

51v–53 Eram quasi agnus - Anonymous

Eram quasi agnus

Anonymous
Appears on: 51v–53
Genres: Responsory
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 33v-35; P-Lma s.s. [XX], ff. 99v-100; P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 105-106

53v–55 Una hora - Anonymous

Una hora

Anonymous
Appears on: 53v–55
Genres: Responsory
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 34v-35; P-Lma s.s. [XX], ff. 100v (incomplete); P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 107-108

55v–57 Seniores populi - Anonymous

Seniores populi

Anonymous
Appears on: 55v–57
Genres: Responsory
57v [textkess fragment] - Anonymous
Appears on: 57v
Genres: textless
General Note

added in a different hand, on blank folio between 1st & 2nd night's responsories; in c3 clef

58v–60 Omnes amici mei (Secunda nocte) Anonymous

Omnes amici mei

Anonymous
Appears on: 58v–60
Genres: Responsory
Source Attribution: (Secunda nocte)
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 36v-37; P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 71-72

60v–62 Velum templi - Anonymous

Velum templi

Anonymous
Appears on: 60v–62
Genres: Responsory
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 36v-38; P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 73-74

62v–63 Vinea mea - Anonymous

Vinea mea

Anonymous
Appears on: 62v–63
Genres: Responsory
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 37v-39; P-Lma s.s. [XX], ff. 101v-102; P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 75-76

63v–65 Tanquam ad latronem - Anonymous
Appears on: 63v–65
Genres: Responsory
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 38v-39; P-Lma s.s. [XX], ff. 101 (incomplete); P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 77-78

65v–67 Tenebrae factae sunt - Anonymous
Appears on: 65v–67
Genres: Responsory
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 39v-40; P-Lma s.s. [XX], ff. 102v-103; P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 79-80

67v–69 Animam meam dilectam - Anonymous
Appears on: 67v–69
Genres: Responsory
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 40v-42; P-Lma s.s. [XX], ff. 103v-105; P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 81-84

69v–71 Tradiderunt me - Anonymous

Tradiderunt me

Anonymous
Appears on: 69v–71
Genres: Responsory
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 41v-42; P-Lma s.s. [XX], ff. 105v-106; P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 85-86

71v–73 Jesum tradidit impius - Anonymous
Appears on: 71v–73
Genres: Responsory
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 42v-43; P-Lma s.s. [XX], ff. 106v-107; P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 87-88

73v–75 Caligaverunt oculi mei - Anonymous
Appears on: 73v–75
Genres: Responsory
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 43v-44; P-Lma s.s. [XX], ff. 107v-108; P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 89-90

76v–78 Sicut ovis (Tertia nocte) Anonymous

Sicut ovis

Anonymous
Appears on: 76v–78
Genres: Responsory
Source Attribution: (Tertia nocte)
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 44v-45; P-Lma s.s. [XX], ff. 108v-109; P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 123-124

78v–79 Jerusalem luge - Anonymous

Jerusalem luge

Anonymous
Appears on: 78v–79
Genres: Responsory
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 44v-46; P-Lma s.s. [XX], ff. 109v-110; P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 125-126

79v–80 Plange quasi virgo - Anonymous

Plange quasi virgo

Anonymous
Appears on: 79v–80
Genres: Responsory
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 45v-46; P-Lma s.s. [XX], ff. 110v-111; P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 127-128

80v–82 Recessit pastor noster - Anonymous
Appears on: 80v–82
Genres: Responsory
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 46v-47; P-Lma s.s. [XX], ff. 111v-112; P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 129-130

82v–83 O vos omnes - Anonymous

O vos omnes

Anonymous
Appears on: 82v–83
Genres: Responsory
Concordances

Coimbra MM 47, ff. 46v-48; P-Lma s.s. [XX], ff. 112v-113; P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 131-132

83v–85 Ecce quomodo moritur - Anonymous
Appears on: 83v–85
Genres: Responsory
Concordances

P-Lma s.s. [XX], ff. 113v-114; P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 133-136

85v–86 Astiterunt reges terrae - Anonymous
Appears on: 85v–86
Genres: Responsory
Concordances

P-Lma s.s. [XX], ff. 114v-115; P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 137-138

86v–87 Aestimatus sum - Anonymous

Aestimatus sum

Anonymous
Appears on: 86v–87
Genres: Responsory
Concordances

P-Lma s.s. [XX], ff. 115v-116; P-Lf IPSPO 1/H-2, pp. 139 (incomplete)

87v–88 Sepulto Domino - Anonymous

Sepulto Domino

Anonymous
Appears on: 87v–88
Genres: Responsory
Concordances

P-Lma s.s. [XX], ff. 116v-117

88v–89 Sepulto Domino - Anonymous

Sepulto Domino

Anonymous
Appears on: 88v–89
Genres: Responsory
89v [Sepulto Domino] Accedentes principes - Anonymous
Appears on: 89v
Genres: Responsory
General Note

in a different hand

Composer Compositions
Anonymous
Gouveia, Simão dos Anjos de
Lobo, Duarte
Mendes, Manoel (ca. 1547–1605)
Oliveira, [Antonio de]
Composition Composers (? Uncertain) Folios / Pages
[Asperges me] Domine hysopo - Secundum magni - Sicut erat 1v–4
[Benedictus Dominus Deus Israel] Quia visitavit Anonymous 30v–33
[Sepulto Domino] Accedentes principes Anonymous 89v
[textkess fragment] Anonymous 57v
[Vidi aquam] Egredientem 33v–37
Aestimatus sum Anonymous 86v–87
Alleluia 37V–38
Alleluia (Tractus - Missa in quadragesima) 7v–8
Amicus meus Anonymous 45v–47
Animam meam dilectam Anonymous 67v–69
Astiterunt reges terrae Anonymous 85v–86
Caligaverunt oculi mei Anonymous 73v–75
Ecce quomodo moritur Anonymous 83v–85
Ecce videmus Anonymous 43v–45
Eram quasi agnus Anonymous 51v–53
Gloria laus et honor ... Israel es tu rex 23v–26
In monte Oliveti - Vigilate Anonymous 39v–41
Jerusalem luge Anonymous 78v–79
Jesum tradidit impius Anonymous 71v–73
Judas mercator Anonymous 47v–49
Miserere mei Deus Anonymous 39
Missa de feria: Agnus Dei 26v–29
Missa de feria: Kyrie 26v–29
Missa de feria: Sanctus 26v–29
Missa in quadragesima [Evora]: Agnus Dei 8v–22
Missa in quadragesima [Evora]: Credo 8v–22
Missa in quadragesima [Evora]: Deo gratias [Benedicamus Domino] 8v–22
Missa in quadragesima [Evora]: Kyrie 4v–7
Missa in quadragesima [Evora]: Sanctus 8v–22
O vos omnes Anonymous 82v–83
Omnes amici mei Anonymous 58v–60
Plange quasi virgo Anonymous 79v–80
Pueri Hebraeorum vestimenta 29v–30
Recessit pastor noster Anonymous 80v–82
Seniores populi Anonymous 55v–57
Sepulto Domino Anonymous 39
Sepulto Domino Anonymous 87v–88
Sepulto Domino Anonymous 88v–89
Sicut ovis Anonymous 76v–78
Tanquam ad latronem Anonymous 63v–65
Tenebrae factae sunt Anonymous 65v–67
Tradiderunt me Anonymous 69v–71
Tristis est anima mea Anonymous 41v–43
Una hora Anonymous 53v–55
Unus ex discipulis Anonymous 49v–51
Velum templi Anonymous 60v–62
Vinea mea Anonymous 62v–63

denotes primary source study

d'Alvarenga, João Pedro. 2011. Manuscript Évora, Biblioteca Pública, Cód. CLI/1-3: Its Origin and Contents, and the Stemmata of Late-Sixteenth- and Early-Seventeenth-Century Portuguese Sources. Anuario Musical, 137-158. Notes: physical description; contents list; discussion; concordances; transcriptions (partial).

d'Alvarenga, João Pedro. 2005. Polifonia portuguesa sacra tardo-quinhentista: estudo de fontes e edição crítica do Livro de São Vicente, manuscrito P-Lf FSVL 1P/H-6. Universidade de Évora, Ph.D. Pages: I:69-87 and 163-166.

d'Alvarenga, João Pedro. 2002. Uma obra perdida de Duarte Lobo recuperada (e algumas notas sobre a melodia do hino Gloria, laus, et honor. Estudos de Musicologia, 89-103. Lisbon: Colibri.

Alegria, José Augusto. 1984. Polifonistas portugueses: Duarte Lobo, Filipe de Magalhães, Francisco Martins.  Lisboa: Instituto de Cultura e Língua Portuguesa/Ministério da Educação. Pages: 55.

Alegria, José Augusto. 1977. Biblioteca Pública de Évora: catálogo dos fundos musicais.  Lisbon: Fundação Calouste Gulbenkian. Pages: 52, 69-71, 74, and 138.

Joaquim, Manuel. 1942. A ‘Missa de féria’ do Padre Manuel Mendes (1547?-1605). Música: revista dos alunos do Conservatório de Música do Pôrto, . Notes: discussion; transcription (partial).

Sampayo Ribeiro, Mário de. 1941. Os Manuscritos Musicais n.os 6 e 12 da Biblioteca Geral da Universidade de Coimbra.  Coimbra. Pages: 108.

This form is used to make comments on a source. If you wish to notify us of a correction to the record, you should use the "Contribute a change" form instead.

No comments have been made.