P-AR Res. Ms. 032

Museu Regional de Arte Sacra do Mosteiro de Arouca, Arouca, Portugal

Polyphonic Choirbook: c. 1610-20

Archive Museu Regional de Arte Sacra do Mosteiro de Arouca, Arouca, Portugal (P-AR)
Shelfmark Res. Ms. 032
Image Availability DIAMM does not have images of this source. Please refer to the external links for image availability.
Surface Paper
Numbering System None
Measurements 358 x 245 mm
Notations
  • black void mensural
External Links
Provenance
Contents 41 pieces from 10 composers
General Description

Clearly divided in two parts: the first, carefully written and with a concern for clarity and coherence of contents, always by the same scribe; the second clearly with much less concern with visual presentation and handwriting; it is possible to find three more hands, different from the one in the first section: one ff. 61v to 80r and 98v-103; a second one ff. 81v-87r and a third one ff. 87v-98r. Fols. 75v-76r consist of four part-book format folios for each of four voice parts pasted onto the existing folios. From the Monastery of Santa Maria, Arouca.

Ana Delfina Carvalho, 2011
Physical Description

Some folios show signs of exposure to humidity (guard leaf and ff. 1v-16r); torn folios (guard-leaf and folio 1r); ink corrosion in the second half of the book (especially between ff. 62v-87v)

Ana Delfina Carvalho, 2011
Binding

Covers of light brown skiver

Ana Delfina Carvalho, 2011
Watermark

4: Trefoil/ellipse/bifoil (guard-leaf)~Gravell SPH.007.01, Heawood 3839, 3840, Melo nº 114; Fleur-de-lis/crown (f. 4r)~ 1627, 1629; “Pilgrim”~ P-Cug MM 8, MM 26, P-Ln L.C. 57 (Rees: 1995: 387, 396, 437) (f. 68r); trefoil/ellipse/bifoil/letters (added bifolium)~Heawood 3809, Melo nº117

Ana Delfina Carvalho, 2011
Liminary Note

Latin voice names in some of the items until folio 60r. ff. 2v-3r: “este mesmo verso se segue singello”; f. 3r: “seis dedos”; f. 5r: “hum dedo”; f. 12v: “Seguesse outro a cinquo”; f.13r: “outro a cinquo'; f. 15r “Hymnus”; f. 16r: “Hymnus” f. 16v-: “Hymnus”; f. 17v: “Tonus69”; f. 18f: “Tonus sextus”; f. 20r: “Altus tacet”; f. 24r: “primus tonus”; f. 25v: “tenor tacet”; f. 30r: “seis dedos no baixão”; f. 35r: “a 4”; f. 45v: “Sobre O gram senhora”; f. 60r: “mea mão no baixão”; ff. 70v e 71 r: “a seis”; ff. 72v- 73r: “a 4”; f. 73r: “primeiro falsete”; f. 87v: “este verso he deste magnificat atras”; f. 92v (ad.) “Bns das trevas”; f. 92v (ad.) “o?? Donde acaba o verso”; 93r: “por este verso se digam todosos mais do Bns acrescentando ou diminuindo mais ou menos pontos conforme o pedir a letra'; f. 93r: “na primeira contra baxa quinto trasto”; f. 92v-93r (ad.): “Ladainha pª sabbado mayor de Pascua; f.97r: “primeira corda segundo trasto”; f. 100v: “sup. ig. :A 4”; f.101r: “tempera por lamire; tange por ffau[t]”

Ana Delfina Carvalho, 2011
Notation

black viod mensural

Ana Delfina Carvalho, 2011
Foliation

i+103+i. The number sequence is complete, although there are signs of torn folios in the two final gatherings

DIAMM, 2020
Decoration

No illuminations; Initials with decorative designs. Some are richly decorated: initials in red with elaborate filigree designs; drawings of several motifs of Nature are drawn in the heading of each voice (flowers in the Superius Primus and Tenor, a bird in the Altus)

Ana Delfina Carvalho, 2011
Surface

paper

Ana Delfina Carvalho, 2011

Click an entry to see more information about that item.

Folio / Pages Composition / Item title Source attribution Composers (? Uncertain)
1v–2 [Deus in adjutorium] Domine ad adiuvandum - Anonymous
Appears on: 1v–2
Genres: Responsory
2v–4 [Dixit Dominus] Donec ponam inimicos - Anonymous
Appears on: 2v–4
Genres: Psalm
4v–8 [Confitebor tibi] Magna opera Domini - Anonymous
Appears on: 4v–8
Genres: Psalm
General Note

alternative, 5vv, doxology added at ff. 7v-8

8v–11 [Beatus vir] Potens in terra - Anonymous
Appears on: 8v–11
Genres: Psalm
11v–14 [Laudate pueri] Sit nomen Domini benedictum - Anonymous
Appears on: 11v–14
Genres: Psalm
General Note

alternative, 5vv, doxology added at ff. 13v-14

14v–15 [textless hymn] - Anonymous

[textless hymn]

Anonymous
Appears on: 14v–15
Genres: Hymn
15v–16 [Te lucis ante terminum] Procul recedant - Anonymous
Appears on: 15v–16
Genres: Hymn
General Note

textless in this source

16v–17 [Nunc sancte nobis] Os lingua mens sensus Simão dos Anjos
Appears on: 16v–17
Genres: Hymn
Source Attribution: Simão dos Anjos
17v–23 Magnificat sexti toni: Anima mea [K.919] Morales
Appears on: 17v–23
Genres: BVM, Canticle, Magnificat
Source Attribution: Morales
23v–29 Magnificat tone 1: Anima mea - Anonymous
Appears on: 23v–29
Genres: BVM, Canticle, Magnificat
29v–30 Benedicamus Domino (I) Aires Frz
Appears on: 29v–30
Genres: Benedicamus Domino
Source Attribution: Aires Frz
29v–30 Benedicamus Domino (II) Aires Frz
Appears on: 29v–30
Genres: Benedicamus Domino
Source Attribution: Aires Frz
30v–32 [Asperges me] Domine hysopo - Secundum magni - Sicut erat -
Appears on: 30v–32
Genres: Psalm
Concordances

P-Lf IPSPO I/II-2, pp. 9-10; P-Lf FICV I/J-3, ff. 1v-2

32v–34 Vidi aquam - Anonymous

Vidi aquam

Anonymous
Appears on: 32v–34
Genres: Antiphon
34v–45 Missa sine nomine Oliveira
Appears on: 34v–45
Genres: Agnus Dei, Credo (patrem omnipotentem), Gloria (et in terra pax), Kyrie eleison, Mass Ordinary, Sanctus [& Benedictus]
Source Attribution: Oliveira
General Note

Kyrie 34v-35; Gloria 35v-38; Credo 38v-43; Sanctus 43v-44; Agnus Dei 44v-45

45v–56 Missa O gram Senhora Brasil
Appears on: 45v–56
Genres: Agnus Dei, Credo (patrem omnipotentem), Gloria (et in terra pax), Kyrie eleison, Mass Ordinary, Sanctus [& Benedictus]
Source Attribution: Brasil
General Note

Kyrie 45v-46; Gloria 46v-49; Credo 49v-54; Sanctus 54v-55; Agnus Dei 55v-56

56v–57 Alleluia Velles
Appears on: 56v–57
Genres: Alleluia
Source Attribution: Velles
57v–58 Alleluia Simão dos Anjos
Appears on: 57v–58
Genres: Alleluia
Source Attribution: Simão dos Anjos
58v–59 Alleluia (Tractus - Missa in quadragesima) -
Appears on: 58v–59
Genres: Alleluia, Mass Ordinary, Tract
Concordances

MEX-Pc LC XIII; P-BRd 967; P-Cug MM 36; P-EVp Cód.CLI/I-3; P- Ln LC 57; P-Pm MM 40; P-Pm 76-79 -- see Alvarenga 2011 in bibliography

Item Bibliography

d'Alvarenga, João Pedro. 2011. Manuscript Évora, Biblioteca Pública, Cód. CLI/1-3: Its Origin and Contents, and the Stemmata of Late-Sixteenth- and Early-Seventeenth-Century Portuguese Sources. Anuario Musical, 137-158. Pages: 144-147. Notes: evaluates the concordances & identifies three lines of transmission.

59v–60 Alleluia -
Appears on: 59v–60
Genres: Alleluia
Concordances

P-Lf IPSPO `I/II-2, pp. 235-236

61v–65 [Populus qui ambulabat] Multiplicasti gentem - Anonymous
Appears on: 61v–65
Genres: Canticle
64v–67 Laetare Jerusalem - Anonymous

Laetare Jerusalem

Anonymous
Appears on: 64v–67
Genres: Canticle
67v–71 Urbs fortitudinis nostrae - Anonymous
Appears on: 67v–71
Genres: Canticle
72v–74 Alleluia - Anonymous

Alleluia

Anonymous
Appears on: 72v–74
Genres: Alleluia
74v–75 Alleluia - Anonymous

Alleluia

Anonymous
Appears on: 74v–75
Genres: Alleluia
75v–76 Alleluia Frei Joao Leite
Appears on: 75v–76
Genres: Alleluia
Source Attribution: Frei Joao Leite
76v–77 Benedicamus Domino - Anonymous

Benedicamus Domino

Anonymous
Appears on: 76v–77
Genres: Benedicamus Domino
77v Alleluia - Anonymous

Alleluia

Anonymous
Appears on: 77v
Genres: Alleluia
General Note

incomplete: the 'guião' part of a 8vv setting

78v–80 Missa sine nomine - Anonymous

Missa sine nomine

Anonymous
Appears on: 78v–80
Genres: Agnus Dei, Credo (patrem omnipotentem), Gloria (et in terra pax), Kyrie eleison, Mass Ordinary, Sanctus [& Benedictus]
General Note

incomplete: probably the 'guião' part of a ?4vv setting

General Note

Kyrie 78v; Gloria 79-79v; Sanctus 79v; Agnus Dei 80 (no Credo)

81v–88 Magnificat tone 8: Anima mea - Anonymous
Appears on: 81v–88
Genres: BVM, Canticle, Magnificat
General Note

includes an alternative 'et misericordias' verse (ff. 87v-88) for 3vv only, with different clefs

88v [Deus in adjutorium] Domine adiuvandum - Anonymous
Appears on: 88v
Genres: Psalm
General Note

probably the 'guião' part of a ?4vv setting

89v–92 Super flumina Babylonis - Anonymous
Appears on: 89v–92
Genres: Psalm
92v–92A [Benedictus] Quia visitavit -
Appears on: 92v–92A
Genres: Canticle
General Note

a work by Martins in a manuscript c1610/20 must be a late addition

92A [Christus factus est] Mortem autem crucis - Anonymous
Appears on: 92A
Genres: Verse
92A Kyrie eleison - Anonymous

Kyrie eleison

Anonymous
Appears on: 92A
Genres: Kyrie eleison, Mass Ordinary
92Av–93 Sancta Maria ora pro nobis - Anonymous
Appears on: 92Av–93
Genres: Litany
Concordances

P- Evc Ms. 1, ff. 140v-146; P- Evc Ms. 3, ff. 51-56

93v–96 [Benedictus Dominus] Et erexit - Anonymous
Appears on: 93v–96
Genres: Canticle
95v–96 Benedicamus Domino - Anonymous

Benedicamus Domino

Anonymous
Appears on: 95v–96
Genres: Benedicamus Domino
96v–98 [Heu heu Domine] Pupili facti sumus - Anonymous
Appears on: 96v–98
Genres: Lamentations
Concordances

Coimbra MI 216, pp. 58-73

98v–100 Alleluia (3vv) - Anonymous

Alleluia (3vv)

Anonymous
Appears on: 98v–100
Genres: Alleluia
100v–103 [Beati immaculati] Inclina cor meum - Anonymous
Appears on: 100v–103
Genres: Psalm
General Note

a long psalm, this setting is in two sections each with a doxology: 100v-102, and 102v-103

Composer Compositions
Anonymous
Azevedo, João Leite de (fl. c1591)
Brasil
Fernandez, Aires
Gouveia, Simão dos Anjos de
Martins, Francisco (ca. 1620–1680)
Mendes, Manoel (ca. 1547–1605)
Morales, Cristóbal de (ca. 1500–1553)
Oliveira, [Antonio de]
Velez, Francisco
Composition Composers (? Uncertain) Folios / Pages
[Asperges me] Domine hysopo - Secundum magni - Sicut erat 30v–32
[Beati immaculati] Inclina cor meum Anonymous 100v–103
[Beatus vir] Potens in terra Anonymous 8v–11
[Benedictus Dominus] Et erexit Anonymous 93v–96
[Benedictus] Quia visitavit 92v–92A
[Christus factus est] Mortem autem crucis Anonymous 92A
[Confitebor tibi] Magna opera Domini Anonymous 4v–8
[Deus in adjutorium] Domine ad adiuvandum Anonymous 1v–2
[Deus in adjutorium] Domine adiuvandum Anonymous 88v
[Dixit Dominus] Donec ponam inimicos Anonymous 2v–4
[Heu heu Domine] Pupili facti sumus Anonymous 96v–98
[Laudate pueri] Sit nomen Domini benedictum Anonymous 11v–14
[Nunc sancte nobis] Os lingua mens sensus 16v–17
[Populus qui ambulabat] Multiplicasti gentem Anonymous 61v–65
[Te lucis ante terminum] Procul recedant Anonymous 15v–16
[textless hymn] Anonymous 14v–15
Alleluia 56v–57
Alleluia 57v–58
Alleluia 59v–60
Alleluia Anonymous 72v–74
Alleluia Anonymous 74v–75
Alleluia 75v–76
Alleluia Anonymous 77v
Alleluia (Tractus - Missa in quadragesima) 58v–59
Alleluia (3vv) Anonymous 98v–100
Benedicamus Domino Anonymous 76v–77
Benedicamus Domino Anonymous 95v–96
Benedicamus Domino (I) 29v–30
Benedicamus Domino (II) 29v–30
Kyrie eleison Anonymous 92A
Laetare Jerusalem Anonymous 64v–67
Magnificat sexti toni: Anima mea [K.919] 17v–23
Magnificat tone 1: Anima mea Anonymous 23v–29
Magnificat tone 8: Anima mea Anonymous 81v–88
Missa O gram Senhora 45v–56
Missa sine nomine 34v–45
Missa sine nomine Anonymous 78v–80
Sancta Maria ora pro nobis Anonymous 92Av–93
Super flumina Babylonis Anonymous 89v–92
Urbs fortitudinis nostrae Anonymous 67v–71
Vidi aquam Anonymous 32v–34

denotes primary source study

Carvalho, Ana Delfina. 2012. O Códice Polifónico de Arouca: Estudio e Transcrição. Universidade Nova de Lisboa, Mestrado em Ciências Musicais. Notes: Description; inventory; transcriptions.

d'Alvarenga, João Pedro. 2011. Manuscripts Oporto, Biblioteca Pública Municipal, MM 40 and MM 76-79: Their Origin, Date, Repertories and Context. Pure Gold: Golden Age Sacred Music in the Iberian World: A Homage to Bruno Turner, De Musica. edited by João Pedro d'Alvarenga,  Kassel: Edition Reichenberger. Pages: 43-58.

Ferreira, Manuel Pedro, and Mara Fortu. 2009. A música antiga nos manuscritos de Arouca: contribuição para um catálogo. O órgão do Mosteiro de Arouca: conservação e restauro do património musical,  Vila Real and Arouca: Direcção Geral de Cultura do Norte/Câmara Municipal. Pages: 40-5.

Ferreira, Manuel Pedro. 2008. Antologia de Música em Portugal na Idade Média e no Renascimento. 2 vols. Lisboa: Arte das Musas.

Stevenson, Robert. 1975. Latin American Colonial Music Anthology.  Washington: General Secretariat, Organization of American States.

Stevenson, Robert. 1968. Some Portuguese Sources for Early Brazilian Music History. Yearbook of the Inter-American Institute for Musical Research, 1-43.

Sampayo Ribeiro, Mário de. 1949-50. Sete «Alleluias», Inéditos (dum códice do Mosteiro de Arou-ca) apresentados por Mário de Sampayo Ribeiro, transcritos e interpretados por D. Mauro M. Fábregas, O.S.B.  Porto: Ora & Labora.

This form is used to make comments on a source. If you wish to notify us of a correction to the record, you should use the "Contribute a change" form instead.

No comments have been made.